dariuszfaranciszek°: Kościół garnizonowy Podwyższenia Krzyża świętego, pierwotnie franciszkański kościół klasztorny, zbudowany na przełomie XIV i XV w., wnętrze całkowicie przebudowane w 1928 r., bryła kościoła odbudowana po pożarach w 1728 r. Wg.
Kościół garnizonowy, dawny ojców franciszkanów p.w. Krzyża Świętego wznosi się w południowo-zachodniej części starego miasta. Franciszkanie, zwani także minorytami, przybyli do Żar sprowadzeni przez Albrechta Dewina około 1274 roku. Obecny wygląd kościoła z elementami wystroju barokowego pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku.
Tradycje duszpasterstwa wojskowego sięgają w Żarach czasów Erdmanda II Promnitza. Siedzibą ówczesnego kapelana wojskowego była kaplica pałacowa w rezydencji hrabiów Promnitzów.
Kościół zamyka Kaczy Rynek od strony murów obronnych. Zbudowany w XIV-XV wieku. Stanowił część zabudowy klasztornej. Kompleks klasztorno-kościelny jest dziś trudny do odtworzenia ze względu na wielokrotne przebudowy tej części miasta. Z zespołu klasztornego zachował się tylko kościół. Zniszczony pożarem w 1549 roku został odbudowany w 1728 roku, natomiast całkowicie przebudowano go w 1928 roku. Z pierwotnej gotyckiej budowli zachowały się tylko mury magistralne oraz wieża. W pobliżu kościoła zachowała się dawna słodownia z XIV wieku, którą przebudowano w wieku XIX. Kubatura kościoła wynosi około 8.200 metrów sześciennych, słodowni około 3.500 metrów sześciennych. Z kościołem związana jest legenda pt. „Łeb konia” (
).
Emilia Szytuła