Sobótka-Górka
Autor:
BAL°,
Data dodania: 2011-04-24 20:57:59,
Aktualizacja: 2011-04-24 20:57:59,
Odsłon: 3274
|
|
Sobótka-Górka (Gorca XIII w., niem. Gorkau) - część miasta Sobótka na Dolnym Śląsku, na zachód od centrum, do 1959 formalnie samodzielna wieś o nazwie Górka (do 1945 pod nazwą Zobten-Gorkau).
|
Przy ul. Zamkowej w Sobótce-Górce znajduje się zespół klasztorny z XVI wieku, przebudowany w XIX wieku, obecnie wykorzystywany jako hotel.
W 1121 ufundowano na miejscu obecnej budowli, znajdującej się na południowym skraju dawnej wsi, kaplicę dla zakonu augustianów, sprowadzonych do Sobótki. Wieś Górka wymieniana jest w dokumentach księcia Henryka Brodatego z 1204 i 1208 roku w związku z decyzją o zwrocie posiadłości zakonowi augustianów. Nazwa wsi pojawiła się też w 1250 w dokumentach papieża Innocentego IV w związku z konsekracją nowego kościoła. W 1256 roku książę Bolesław Łysy napadł tam biskupa wrocławskiego Tomasza I Zaręmbę, którego wziął w niewolę. W 1316 wzmiankowano Pacuszkę, proboszcza z Górki, a w 1320 opata Henryka Calvusa, który uwięził w kościele opata Filipa (swego poprzednika) wraz z kapelanem. Mieszczące się w Górce probostwo augustianów zniszczone zostało przez husytów w 1428 i 1435. Odbudowę rozpoczęto w II połowie XV i kontynuowano w I połowie XVI wieku staraniem proboszczów Franciszka Kräzera i Walentego Äschiusa; do kaplicy dobudowana została część mieszkalna (1524-1553, dalsza rozbudowa 1585, ponowna konsekrackja w 1589).
Opactwo splądrowane i zniszczone zostało podczas wojny trzydziestoletniej w latach 1618-1648. W 1736 otynkowane zostało wnętrze kościoła, a po sekularyzacji w 1810 zabudowania probostwa (oprócz samego kościoła, pełniącego rolę parafialnego) sprzedano (1812) w ręce prywatne Ernestowi von Luttwitz, który przeznaczył je na cele mieszkalne. W latach 1854 i 1868 kościół doczekał się remontu dachu i szczytów.
Całość zabudowań mieszkalnych i gospodarczych sprzedana została w 1885 Eugeniuszowi von Kulmitz. Podjął on decyzję o całkowitej ich przebudowie w formie neorenesansowego zamku wg projektu architekta wrocławskiego, Wilhelma Rheniusa; prace te wykonano w latach 1886-1891. Naprawy i remonty kompleksu dokonywane były w latach 1908, 1914 i 1928. W 1932 parafię i wyposażenie kościelne przeniesiono do nowego kościoła, a stary kościół zamieniono na magazyn; po II wojnie światowej remonty wykonywano w latach 1965, 1970 i 1973.
Obecnie, po licznych przebudowach całości, zachowały się formy gotyckie i renesansowe, przesłonięte neorenesansowymi. Frontowa elewacja budynku z łamanego granitu z dodatkiem cegły, częściowo otynkowanego, skierowana jest ku południowi. Dawny XV-wieczny kościół znajduje się we wschodniej części obiektu, w części środkowej wieża powstała w latach 1524-1553, a dawny budynek gospodarczy z ok. 1558 w części zachodniej. Średniowieczna kaplica mieści się wewnątrz kompleksu, przy czym podczas prac konserwatorsko-remontowych natrafiono w jej pobliżu na resztki fundamentów wieży i murów, co mogłoby wskazywać na to, że w średniowieczu znajdował się tu także zamek.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sobótka-Górka
|